O Xacobeo como escaparate internacional da música galega.

Non hai evento en Galicia con máis proxección internacional que o Xacobeo. Cada Ano Santo Compostela énchese de visitantes, os camiños rebordan de peregrinos e as rúas convértense nun escenario improvisado onde se mesturan idiomas, culturas e, como non, música. Pero aquí vén a pregunta clave: serve realmente o Xacobeo para darlle ao mundo unha mostra fiel da nosa música? Ou é máis ben un escaparate onde a música galega aparece como complemento exótico, pero sen un protagonismo real?

A teoría di que o Xacobeo debería ser unha plataforma única para impulsar a música galega no mundo. Os festivais, os grandes concertos, os eventos culturais… todo parece preparado para que as nosas bandas e artistas brillen con luz propia. Mais a práctica é outra historia. Hai quen pensa que a música galega está a vivir unha época dourada grazas a este evento, e quen ve nel unha oportunidade mal aproveitada, onde os cartos públicos van máis cara aos grandes nomes internacionais que cara aos nosos propios artistas.

Sexa como for, o debate está servido: o Xacobeo é un motor real para a música galega ou só unha ocasión para vender unha Galicia folclórica e de postal? Para entendelo, imos analizar que papel xoga realmente a nosa música neste evento e ata que punto se está a converter nun trampolín para os artistas do país.

O Xacobeo como plataforma de visibilización da música galega

O Xacobeo non é só un evento relixioso nin unha simple desculpa para atraer turistas. É, ou debería ser, unha gran festa da cultura galega, un momento no que o país se mostra ao mundo cunha identidade forte. A música forma parte fundamental desa identidade e, sobre o papel, os gobernos teñen apostado por ela dentro da programación do evento.

En cada edición, invístense millóns de euros na organización de festivais e concertos, atraendo tanto artistas internacionais como talentos locais. Isto permite que moitos músicos galegos poidan tocar en escenarios máis grandes, diante de públicos diversos e con máis cobertura mediática. Ademais, a afluencia masiva de visitantes fai que a música galega chegue a oídos que doutro xeito nunca a escoitarían.

A presenza da nosa música nestes eventos tamén se reforza coas retransmisións en directo, as promocións nas redes sociais e os contratos que xorden a raíz destas actuacións. En teoría, todo debería contribuír á internacionalización da música galega. Pero é así na realidade?

Exemplos de artistas galegos beneficiados

Nos últimos anos, vimos como certos artistas galegos conseguiron facer do Xacobeo unha plataforma para lanzar a súa carreira máis aló das nosas fronteiras. Casos como o de *Tanxugueiras*, que, despois do impacto do Benidorm Fest, usaron os escenarios do Xacobeo para consolidar a súa proposta, son un bo exemplo do potencial deste evento.

Outros nomes, como *Mercedes Peón*, *Baiuca* ou *Guadi Galego*, tamén aproveitaron a proxección do Xacobeo para levar a súa música a públicos novos. A mestura de tradición e modernidade que caracteriza moitas destas propostas encaixa ben nun contexto onde os visitantes buscan experiencias culturais auténticas. Pero aquí xorde o problema: **son excepcións ou a norma?** Cantos artistas galegos realmente conseguen que o Xacobeo lles abra portas máis aló de Galicia?

A convivencia entre tradición e modernidade

Se hai algo que vende no estranxeiro é a autenticidade. E a música tradicional galega ten esa aura de misterio e conexión co pasado que tanto fascina aos públicos de fóra. Dende os tempos de *Milladoiro* ou *Luar na Lubre*, o folk galego soubo abrirse paso en mercados internacionais, xogando con esa imaxe de “música celta” que moitas veces se usa para definirnos, con maior ou menor acerto.

O Xacobeo, consciente deste atractivo, sempre reservou un espazo para a música tradicional, xa sexa con espectáculos de gaita, eventos con grupos de cantareiras ou actuacións de bandas históricas. Pero este espazo é suficiente? A música tradicional galega é tratada como un elemento central do evento ou como unha simple postal para que os turistas leven unha imaxe folclórica de Galicia?

A evolución cara ás novas sonoridades

A realidade é que hoxe a música galega non se pode reducir ao folk. Nos últimos anos, xurdiron artistas que mesturan tradición con novas tendencias: *Baiuca* coa súa electrónica con base tradicional, *Tanxugueiras* fusionando o canto tradicional co pop e o trap, ou *Ortiga*, que leva a retranca galega ao terreo do electro-cumbiatón.

O Xacobeo está a ser receptivo a esta evolución? Por momentos, si. Vimos algúns destes artistas en grandes escenarios dentro do evento, pero a sensación xeral é que aínda se lles dá máis protagonismo aos grandes nomes internacionais que á propia escena galega. En vez de usar o Xacobeo como un trampolín para que esta nova xeración de músicos galegos explote no estranxeiro, moitas veces quedan en segundo plano.

O problema do espazo para a música galega no Xacobeo

Aquí vén o punto crítico: **canto espazo real ocupa a música galega no Xacobeo?** Se analizamos as programacións dos últimos anos, vemos que hai un desequilibrio claro entre os artistas locais e os internacionais. Moitos dos grandes concertos están protagonizados por nomes estranxeiros ou bandas españolas cunha conexión moi tenue con Galicia.

A pregunta que queda no aire é: **estamos vendendo Galicia ao mundo ou simplemente estamos organizando un gran festival con artistas de fóra?** A música galega ten que conformarse con ser a apertura de concertos máis grandes ou con estar relegada a escenarios secundarios?

Xacobeo e a súa pegada na industria musical galega

Non hai dúbida de que o Xacobeo xera traballo para moitos músicos, técnicos e produtores galegos. Pero canto dura este efecto? Unha vez rematado o Ano Santo, as oportunidades seguen ou desaparecen ata o seguinte Xacobeo? Se non hai un plan de continuidade, toda esta inversión acaba sendo só un parche e non un verdadeiro motor para a industria musical galega.

A continuidade máis aló do Xacobeo

Se o Xacobeo quere ser realmente un escaparate da música galega, debe garantir que esta proxección non morra ao ano seguinte. Iso significa investir en redes de distribución internacional, en plataformas dixitais, en apoiar xiras de artistas galegos fóra de Galicia. De nada serve ter un ano de esplendor se despois todo cae no esquecemento.

 O Xacobeo, un trampolín ou unha oportunidade perdida?

O Xacobeo é unha oportunidade real para a música galega, pero non está sendo aproveitada ao máximo. Hai artistas que conseguiron visibilidade grazas a el, pero moitos outros seguen quedando nun segundo plano mentres os cartos públicos van a traer estrelas estranxeiras. Se queremos que o Xacobeo sexa un verdadeiro escaparate da nosa música, temos que cambiar a mentalidade: deixar de ver a música galega como un complemento e darlle o papel protagonista que merece.

Porque se Galicia é coñecida polo mundo pola súa historia, a súa paisaxe e a súa gastronomía, tamén debería selo pola súa música. E o Xacobeo debería ser a chave para conseguilo.