Cando todos falan de todo e ninguén sabe de nada

Vostede imaxina que o seu mecánico, ademais de arranxarlle a correa de distribución, lle diagnostique a artrose? Ou que o avogado que lle xestiona a herdanza lle recomende unha dieta baixa en carbohidratos para perder eses quilos de máis? Pois algo semellante está a acontecer cos medios de comunicación, que agora falan de todo menos do que realmente saben.

O diario económico, que antes analizaba os mercados e a inflación, agora recoméndanos magnesio para o cansazo e o sobrepeso. O deportivo déixase de tácticas e fichaxes para dar consellos sobre relacións de parella e mindfulness. E non se estrañe se un xornal tecnolóxico lle ofrece receitas de caldeirada de peixe, porque neste novo xornalismo todo cabe.

O problema non é que os medios diversifiquen contidos, senón que o fagan sen criterio nin rigor. Pura pesca de clics sen importar a calidade nin a coherencia. E vostede, pobre lector, tragando con todo.

Os medios de comunicación e a gran carreira polo clic

Non hai moito, os medios defendían a súa identidade con orgullo. Un diario económico falaba de Bolsa, de tipos de xuro e de crises financeiras. Un medio tecnolóxico analizaba novas ferramentas e tendencias da industria. Pero logo veu a ditadura do SEO e das redes sociais, e todo cambiou. Agora o importante non é ser fiable, senón que Google che premie con visitas.

Os redactores xa non investigan: buscan tendencias en Google Trends, ven que a xente está a preguntar por “o mellor magnesio para o cansazo” e corren a escribir un artigo sen ter nin idea de bioquímica. O obxectivo? Que o buscador lles envíe milleiros de visitas. Se o contido é veraz ou se ten sentido, iso xa é outro conto.

O resultado é unha sopa de letras onde todo medio de comunicación se converte nun agregador de temas que non domina. Especialización? Xa non se leva. Agora manda a improvisación e o corta-pega.

O todo vale: cando o rigor desaparece

Cando todos falan de todo, ninguén sabe de nada. E iso é perigoso. Cando alguén que no o é, decide facer de nutricionista sen ter a máis mínima formación, hai un problema. Porque non é que recomende unha marca de iogures, é que pode acabar vendendo pseudociencia con total impunidade.

E non se enganen, non é un erro inocente. É unha estratexia. Porque os temas de saúde, benestar e dietas venden. Sempre venderon. E se un xornal serio pode gañar catro duros facendo pasar contido de feira de milagres por información fiable, pois adiante. Total, ninguén se fixa. Ou si?

Os medios e a gran falacia da “información universal”

Os defensores desta deriva din que os medios deben adaptarse aos intereses do lector. Que hai que ofrecer contidos variados porque a xente quere ler de todo. Pero iso non é verdade. Un lector non vai a un medio económico para que lle falen de suplementos, nin a un medio deportivo para que lle analicen a guerra en Gaza. Cada quen ten o seu espazo.

O problema é que os medios xa non queren facer xornalismo, queren facer negocio. E se iso implica encher as portadas con remedios milagrosos, dietas “cientificamente” demostradas e consellos de autocoñecemento dignos dun cursillo de fin de semana, pois que así sexa.

O importante xa non é que un medio sexa bo no seu, senón que sexa popular. Que funcione ben en redes. Que posicione en Google. Que xere ingresos. E se para iso hai que converterse nun bazar de contidos sen sentido, pois a especialización que se vaia ó carallo.

Quen sae perdendo? Ti, sempre ti

Porque mentres os medios se dedican a xogar a ser gurús do lifestyle, a información de verdade esmorece. Xa non hai artigos de fondo. Xa non hai análises serias. Xa non hai rigor. O que hai é unha oferta de todo a cen, onde o importante é que cliques e non que aprendas nada.

E así imos. Xornalistas que xa non investigan, contidos que xa non informan e medios que xa non serven para nada. Que vén o xornalismo como un mercado de peixe onde todo se vende e nada importa. E ti, coma sempre, tragando.